De provincie Fryslân gaat strakker controleren op de naleving van de bouw cao door aannemers. Deze maatregel komt voort uit het onafhankelijk onderzoek naar mogelijke misstanden met buitenlandse werknemers in de bouw.
Op 3 februari 2015 deed de FNV melding van misstanden bij de projecten Drachtsterweg en omgeving en De Centrale As.
Onderzoek
De provincie stelde na de melding van de FNV een onderzoek in. Het onderzoek richtte zich op de misstanden en de aannemer en de uitzendorganisatie die hierbij betrokken zijn. Dit onderzoek is uitgevoerd door het bureau VRO. De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) deed in dezelfde periode een vergelijkbaar onderzoek naar een andere uitzendorganisatie.
Conclusies
De conclusies van het provinciale onderzoek door VRO komen overeen met de conclusies van het onderzoek van de inspectie SZW. Zo is er een ontoereikende arbeidsduurverrekening geconstateerd. De functie inschaling verloopt niet altijd correct. Er is onduidelijkheid over de regelgeving van twee pensioenfondsen. Ook is er sprake van een interpretatieverschil tussen de uitzendorganisaties en de FNV over de huisvesting van buitenlandse werknemers en de vergoeding voor verblijfkosten. Zowel het onderzoek van VRO als het onderzoek van de Inspectie SZW wijzen uit dat de aangekaarte misstanden op bouwlocaties door het hele land plaatsvinden.
Maatregelen
Na de melding van de FNV is de provincie in gesprek gegaan met verschillende aannemers. De provincie wil bevorderen dat aannemers de afspraken nakomen. Gedeputeerde Sietske Poepjes licht toe: “Aannemers en uitzendbureaus moeten maatregelen nemen om onduidelijkheden over de functie-inschaling te voorkomen. En zij moeten ervoor zorgen dat werknemers worden betaald volgens de regelgeving. Wij sturen erop aan dat aannemers en uitzendbureaus dit verbeteren en naleven. Ook controleren wij de lopende contracten op naleving van de contractvoorwaarden. Daarnaast adviseren wij partijen om helderheid te verkrijgen over de interpretatie van de regels bij pensioenfondsen.”
Rechtszaak
Binnenkort wordt een uitspraak verwacht in de rechtszaak tussen het Ierse uitzendbureau Rimec en het Technisch Bureau Bouwnijverheid (TBB) over de interpretatiekwestie rond de huisvesting en verblijfkosten van buitenlandse werknemers. In dit geval gaat het om het project A2-tunnel in Maastricht. “Deze uitspraak zal ook meer duidelijkheid geven voor de situatie bij de Friese projecten”, aldus gedeputeerde Sietske Poepjes.
Controle
Op dit moment ligt de controle op naleving van de regels bij werkgevers (aannemers) en werknemers. De provincie kijkt wel periodiek naar de personeelsregisters. Ook controleert de provincie steekproefsgewijs op de bouwplaats zelf of werknemers geregistreerd zijn. Op 1 juli 2015 treedt de Wet Aanpak Schijnconstructies in werking. Deze wet is bedoeld om schijnconstructies met buitenlandse werknemers tegen te gaan. Onderdeel van de wet is ‘ketenaansprakelijkheid cao-loon’. Werkgever en opdrachtgever, zoals de provincie, zijn hiermee aansprakelijk voor het verschuldigde (cao)loon. Gedeputeerde Poepjes: “Deze wet zorgt ervoor dat wij meer op naleving van de cao gaan sturen. Dit sluit aan op de maatregelen die voortvloeien uit ons onderzoek. Wij passen ons aanbestedingsbeleid hierop aan, zodat het in onze contracten met de aannemers opgenomen kan worden.”
Bouw cao
Werkgevers en vakbonden hebben inmiddels een akkoord bereikt over een nieuwe bouw-cao. Op dit moment wordt deze voorgelegd aan beide achterbannen. Deze cao moet ook een belangrijke bijdrage leveren aan een gelijk speelveld. Striktere procedures, strengere handhaving van naleving en de invoering van een Bouw ID-pas zijn voorbeelden hiervan.